به گزارش پایگاه خبری تحلیلی«سلام کمیجان»؛ همه ما میدانیم که باید تغییر کنیم، اما چرا نمیتوانیم؟ مثلاً چند بار تصمیم گرفتهایم که کمتر وقت تلف کنیم، مهربانتر باشیم، یا یک عادت بد را ترک کنیم، اما بعد از چند روز یا حتی چند ساعت، به همان روال قبلی برگشتهایم؟ امام علی(ع) در نهجالبلاغه، راهکارهایی کاملاً عملی برای این مسئله ارائه کردهاند؛ راهکارهایی که در زندگی روزمره قابلاجرا هستند. حجتالاسلام هادی عجمی کارشناس فقه فرهنگی از این راهکارها برایمان میگوید:
مسیر رشد از نگاه امام علی(ع)
اگر بخواهیم بر اساس نهجالبلاغه یک نقشه راه برای تغییر زندگی داشته باشیم، باید سه کار انجام دهیم: ۱ ـ شناخت خودمان را تقویت کنیم تا بفهمیم چرا رفتارهای خاصی را انجام میدهیم.۲ ـ انگیزه درونی ایجاد کنیم تا تغییر برایمان سخت و خستهکننده نباشد.۳ ـ با تغییرات کوچک و تدریجی، رفتارهای غلط را اصلاح کنیم تا نتایج ماندگار شوند.با اجرای این سهگام، نهتنها در زندگی شخصی خودمان تغییرات مثبت ایجاد میکنیم، بلکه جامعهای سالمتر و اخلاقیتر خواهیم ساخت.حالا نوبت شماست:یک تغییر کوچک که امروز میخواهید شروع کنید چیست؟
۱ـ شناخت صحیح؛ چرا واقعاً تغییر نمیکنیم؟
چند بار برایتان پیش آمده که گوشی را دست بگیرید تا یک پیام را جواب بدهید، اما ناگهان بعد از نیم ساعت میبینید که مشغول گشتن در شبکههای اجتماعی هستید؟ یا تصمیم میگیرید که زودتر بخوابید، اما باز هم تا دیروقت پای سریال مینشینید؟ دلیل این اتفاقات، ضعف در شناخت است.امام علی(ع) میفرمایند: «کسی که خودش را شناخت، پروردگارش را میشناسد.» یعنی اگر خودمان را درست بشناسیم، دلیل رفتارهایمان را هم درک میکنیم و راحتتر آنها را اصلاح میکنیم.
چطور شناخت خودمان را تقویت کنیم؟
ـ مشاهده بدون قضاوت: اگر میخواهید بدانید چرا گوشی را بیدلیل چک میکنید، فقط یک روز رفتار خودتان را یادداشت کنید؛ چه زمانی گوشی را برداشتید؟ چرا؟ چقدر زمان صرف آن شد؟ـ پرسیدن «چرا؟» از خودمان: مثلاً اگر میخواهید بدانید چرا عصبانیتتان را کنترل نمیکنید، از خودتان بپرسید: «دقیقاً چه چیزی مرا عصبی کرد؟ این موضوع واقعاً چقدر مهم بود؟» ـ کمتر حرف بزنیم، بیشتر گوش کنیم: امام علی (ع) میفرمایند: «حکمت در گوشدادن است.» مثلاً وقتی با کسی بحث میکنیم، آیا بیشتر تلاش میکنیم که جواب بدهیم، یا واقعاً گوش بدهیم؟ اگر به حرفهای دیگران خوب گوش دهیم، شناخت بهتری از خودمان و آنها پیدا میکنیم.

ـ تقویت انگیزه؛ چرا برای تغییر انرژی نداریم؟
همه ما تجربه کردهایم که یک روز انگیزه داریم و یک روز نداریم. مثلاً تصمیم میگیریم ورزش کنیم، اما روز دوم یا سوم حسش را نداریم. یا میخواهیم کمتر دروغهای کوچک بگوییم، اما وقتی موقعیت پیش میآید، بیخیال میشویم.امام علی (ع) در نهجالبلاغه راهکاری جالب پیشنهاد میدهند: «کار خوب را دوست بدارید تا برایتان آسان شود.» یعنی اگر میخواهید کاری را انجام دهید، باید احساس خوبی نسبت به آن ایجاد کنید.
چطور انگیزههای درونیمان را تقویت کنیم؟
ـ پاداشهای کوچک بدهیم: اگر میخواهید صبحها زود بیدار شوید، به خودتان قول یک صبحانه خوشمزه بدهید. اگر میخواهید بیشتر قرآن بخوانید، از ترجمهای استفاده کنید که دوست دارید.ـ حس خوب را تقویت کنیم: مثلاً اگر میخواهید کمتر عصبانی شوید، دفعهای که موفق شدید خودتان را کنترل کنید، همان لحظه به خودتان بگویید: «دمت گرم، امروز عالی بودی!» این تأیید مثبت، مغز را به تغییر عادت تشویق میکند.ـ از آدمهای انگیزهبخش الگو بگیریم: مثلاً اگر میخواهید در کارهایتان منظمتر باشید، دنبال آدمهایی باشید که این ویژگی را دارند و ببینید چطور زندگی میکنند.
